|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
| |
 |
|
کتابخانه
کتابخانه پروفسور سید محمود حسابی که برای مطالعات شخصی در
منزلشان گردآوری شده است دارای مجموعه‌یی است از کتب یک
کتابخانه عمومی. مجموعه سازی این کتابخانه به گونهیی
حرفهیی و با دقت فراوان انجام شده است .
|
|
|
 |
|
| |
کتابخانه و مرکز اسناد بنیاد پروفسور حسابی
کتابخانه پروفسور سید محمود حسابی که برای مطالعات شخصی در
منزلشان گردآوری شده است دارای مجموعه‌یی است از کتب یک
کتابخانه عمومی. مجموعه سازی این کتابخانه به گونهیی
حرفهیی و با دقت فراوان انجام شده است .
در بدو ورود به این مرکز با یک کتابخانه عمومی مواجه
می‌شویم و به زبان کتابداری در تمامی رده‌های موضوعی ،
تعداد معتنابه‌ی کتاب وجود دارد .
کتابهایی در علوم پایه ، علوم مهندسی و علوم انسانی و
هنری ، کتب دینی، تاریخی ، جغرافیایی و ستاره‌شناسی ، علوم
فضایی ، هسته‌یی ، ادبیات ، کتب و رساله‌های تحقیقاتی در
علوم پزشکی ، شیمی ، بیوشیمی ، فیزیک ، بیوفیزیک ، اختر
فیزیک ، ژئوفیزیک ، زلزله‌شناسی ، ریاضیات ، فلسفه ، عرفان
، اخلاق ، زیست‌شناسی ، زمین‌شناسی ، گیاه‌شناسی ، علوم
دریایی ، حیوان‌شناسی ، علوم اجتماعی ، علوم اقتصادی ،
علوم سیاسی و حتی علوم نظامی .
به علاوه کتب مرجع موجود در این مجموعه از تنوع و تعداد
قابل توجهی برخوردار است.
مانند : لاروس ، بورداس ، روبر ، بریتانیکا ، امریکانا ،
هوز هو و غیره .
در این مجموعه نزدیک به 170 عنوان واژهنامه به زبان‌ها و
موضوعات مختلف موجود است .
فرهنگ‌های لغات از زبان‌های مختلف : فارسی ، عربی ، فرانسه
، انگلیسی ، آلمانی ، عربی ، ایتالیایی ، روسی ، سانسکریت
، کردی ، آشوری ، اوستایی کانگا ، گرامر پهلوی و . . .
علاوه بر آن کاتالوگ ها ، لیست‌ها و فاکتورهای خرید بسیاری
از استاد به جای مانده است که یادداشت‌های ایشان ، در گوشه
و کنار این کاتالوگها و . . . نهایت دقت نظر ایشان در
مجموعهسازی این مجموعه ماندگار را می‌رساند.
نکته جالب در خرید و گردآوری این کتاب‌ها، نگارش نام استاد
بر بالای صفحه نخست کتاب و محل خرید و یا تاریخ خرید است.
تاریخ انتشار کتب نیز از جمله مطالب جالب توجه در مورد این
کتابخانه است . کتب چاپ سنگی و سربی در این مجموعه کم نظیر
و کتب چاپی لاتین به تاریخ چاپ 1830 تا 1990 و کتب چاپی
فارسی از زمان حکومت مظفرالدین شاه تا امروز ، قابل مشاهده
است .
علاوه بر تاریخ چاپ ، قطع ، شکل و خط بعضی از آنها نیز
جالب است .
مشابه کتب موجود در این کتابخانه در کمتر کتابخانه داخلی ،
موجود است و نمونه کتب لاتین نیز در معدود کتابخانه‌های
جهان (طبق آمار سایت World cat) یافت می‌شود .
وجود اولین ویرایش ، شاخصه بعضی از کتابخانههاست . چنین
مجموعههایی در کتابخانه‌های ملی کشورها به عنوان نفایس
نگهداری می‌شوند .
کتاب تنها ماده کتابخانه‌یی موجود در این مجموعه نیست .
نشریات خارجی از جمله نیوزویک Newsweekbr
شپیگل Der Spiegel
لوپوان Le Point
ساینتیفیک امریکن Scientific American
فیزیکس تودیPhysics Today
فیزیکس وُرد World Physics
مجله مرکز علمی سِرن سوییس
Conseil Européenne pour la Recherche Nucléaire (CERN)
مجله آکادمی علوم امریکا
Proceedings of the National Academy of Sciences of the
United States of America
مجله آکادمی علوم نیویورک Annals of the New York Academy
of Sciences
کوریر (ارگان یونسکو) Courier
و بسیاری از نشریات داخلی زینت‌بخش این کتابخانه است.
بخش دیگر ، پایان‌نامه‌های استادان بزرگ علم فیزیک ایران
زمین از جمله جناب دکتر ابوالقاسم غفاری ، جناب پروفسور
محسن هشترودی ، سرکار خانم دکتر آلینوش طریان ، جناب دکتر
رازقی و بسیاری دیگر که نتیجه تلاش خود را ، جهت قدردانی
از پروفسور حسابی ، به ایشان اهدا نمودهاند .
علاوه بر مواد کتابخانه‌یی ذکر شده ، کارت پستال‌ها ،
کاتالوگها ، و نقشه‌های یادگار سفرهای پروفسور حسابی به
نقاط مختلف دنیا و نیز یادداشت‌ها و سفرنامههای بجامانده
از این سفرها منابع علمی و پژوهشی ارزشمندی را به وجود
آوردهاند.
بخش مهمی از کتابخانه و مرکز اسناد بنیاد پروفسور حسابی ،
به بخش اسناد اختصاص دارد.
اسناد مالی ، اداری ، علمی و شخصی .
نامههای اداری : مکاتبه با دانشمندان و اندیشمندان
بینالمللی ، دانشگاه‌ها و مراکز علمی داخل یا خارج از
کشور .
نامههای شخصی : مکاتبه با خانواده ، اقوام ، دوستان ،
همکاران و شاگردان .
اساسناد اداری : مکاتبه با مجلس سنا ، وزارت فرهنگ ، دانشگاه
تهران ، دانشکده فنی دانشگاه تهران، دانشکده علوم دانشگاه
تهران ، فرهنگستان ادب فارسی و مکاتبه با انجمنها و سایر
اسناد از لوایح و قوانین .
اسناد مالی : مرتبط با خرید تجهیزاتی است که توسط ایشان
برای دانشگاه‌ها و سایر مراکز علمی انجام شده است و
شاخصترین آنها اسناد خرید برای آزمایشگاههای مراکز علمی
کشور است .
فعالیت‌های صورت گرفته در کتابخانه بنیاد پروفسور
حسابی
پروژه مکانیزاسیون کتابخانه و مرکز اسناد :
این بخش شامل سه قسمت کتابخانه ، مرکز اسناد و اتاق مجلات
میباشد که شرح فعالیت‌های هر یک به تفصیل آمده است .
از تجمیع کتابخانهها، مرکز اسناد و اتاق مجلات در یک
مجموعه کتابخانه‌یی ایجاد شده است تا کلیه کتب و اسناد این
مرکز در آن گردآوری شده و مورد استفاده قرار گیرد .
جهت مکانیزه نمودن سیستم کتابخانه نرم افزار پارس آذرخش
(دیجی لیب) خریداری شده است.
فرایندهای مربوط به مدارک ورودی به کتابخانه :
تفکیک اسناد به لحاظ نوع مدرک (کتاب، مجله ، مقاله . . .)
گردگیری و مرمت
ایجاد مجموعه مربوط به هر نوع مدرک
استخراج اطلاعات هر مدرک از مندرجات آن
ورود اطلاعات مدرک مربوطه در سیستم کتابخانه
آماده سازی و قرار دادن مدرک در قفسه مربوط بعد از فهرست
نویسی و شناسه‌دار نمودن مدرک
شلف دوره‌یی قفسه
مجموعه کتابخانه به زبان آمار
اتاق مجلات
این مجموعه شامل نزدیک به 4000 شماره نشریه به زبان فارسی
و لاتین است که فعالیت در آن به شرح زیر است :
استخراج اطلاعات هر عنوان مجله از مندرجات آن .
ورود اطلاعات مربوطه در سیستم کتابخانه .
کاردکس نشریه شامل ورود اطلاعات مجلات بر اساس تاریخ ورود
، در دفتر ثبت اتاق مجلات .
شلف دوره‌یی شامل مرتب سازی دوره‌یی قفسهها بر اساس
چیدمان موجود (الفبایی کردن عناوین)
مرکز اسناد
اسناد موجود مجموعه‌یی از مطالعات ، مکاتبات ، اسناد مالی
و اداری است . به دلیل عدم وجود مکان مناسب نگهداری و نیاز
مجموعه در استفاده از اسناد در تحقیقات ، ناگزیر در دو بخش
جداگانه به آرشیو مجموعه اقدام شد .
بخش اول سیستم مرتب سازی دستی
بخش دوم مکانیزاسیون دیجیتالی اسناد
فعالیت‌های بخش اول
تهیه کپی
شلف
دریافت دستورات لازم برای هر سند و اجرای دستورات خاص هر
یک .
تهیه کپی به تعداد موضوعات و افراد مد نظر در هر سند .
ایجاد مستند موضوع و نام اشخاص (مستند مشاهیر) .
تکمیل پروندههای موجود با اسناد جدید یافت شده در هر
موضوع .
در نتیجه این اسناد بالغ بر 3500 پرونده ، که حدود 500
پرونده موضوعی و نزدیک به 3000 پرونده اسامی است .
نحوه چیدمان در پروندههای موضوعی ، الفبایی موضوع اصلی و
در اسامی الفبایی ، نام اشخاص است . پروندههای موضوعی
دارای لیستی است که موضوعات را در هر قفسه به صورت جداگانه
مشخص نموده است و اسامی که به ترتیب الفبایی در محل مورد
نظر قرار گرفتهاند به سادگی قابل دسترسی هستند ، لذا از
آنجایی که ممکن است به دنبال سندی باشیم که اطلاعات فرد
مورد نظر را به صورت کامل نداشته باشیم ، لازم است فهرستی
از افراد با اطلاعات کامل نام و نام خانوادگی ، نام شهر
،تاریخ تولد و وفات و نامهای مستعار تهیه شود ، که آن
خود برنامهیی جداگانه است.
علاوه بر شلف در این قسمت اسنادی که نیاز به بازنویسی
دارند بازنویسی می‌شود و یا جهت ترجمه به واحد ترجمه
ارسال میگردد .
فعالیت‌های بخش دوم مرکز اسناد
همانطور که پیشتر اشاره شد ، اسناد دارای مشکلات مرمتی و
نگهداری خاص هستند و نیاز مبرم به مکان مناسب و نیز سکن
جهت حفظ اسناد وجود دارد. لذا جهت سکن اسناد در حجم بالا ،
اقدام به تهیه دستگاه سکنر گردید .
سکن اسناد
اصلاح سکن
فهرست‌نویسی و نمایه‌سازی
شلف
تکمیل مجموعه اسناد در ارتباط با پروفسور حسابی
به جهت ضرورت جمعآوری اسناد و مدارک پیرامون موضوع
پروفسور حسابی کتابخانه اقدام به مراجعه به مراکز اسنادی
کشور و نیز سازمانهای مختلف جهت این امر نموده است.
از جمله این مراکز سازمان اسناد و کتابخانه ملی ، سازمان
اسناد وزارت امور خارجه ، موسسه مطالعات تاریخ معاصر ،
موسسه اطلاعات ، مجموعه کتابخانه‌های وزارت نفت ، مجموعه
مجلس شورای اسلامی ، دانشگاه تهران ، سازمانهای مختلف از
جمله سازمان ستاندارد ، سازمان نقشه‌برداری و سایر مراکز
مرتبط با موضوع هستند .
فعالیت‌های لازم در این ارتباط شامل :
مکانیابی و موضوعیابی : پژوهش راجع به موضوع و مکان
احتمالی وجود اسناد مرتبط .
تهیه اسناد : مراجعه به سازمانها ، ادارات و . . . و
مذاکره جهت دریافت اطلاعات و اسناد .
نتیجه این اقدام تهیه حدود 500 برگ سند و نزدیک به 70 قطعه
عکس میباشد .
فعالیت‌های متفرقه
بانک کارت پستال‌ها .
تهیه بانک اطلاعاتی بریده جراید مرتبط با موضوع شامل حدود
800 بریده .
بانک اعلام .
بانک سرگذشتنامهها .
تهیه نمایهیی از کتب مرتبط در حدود 650 عنوان .
تهیه جزوات معرفی کتابخانه در نمایشگاههای جانبی و ارسال
فایل‌های اسناد جهت استفاده در کتب منتشر شده در بنیاد .
نمونه فلوچارت کتابخانه
منابع در کتابخانه
روند فهرست‌نویسی تحلیلی
روند فهرست‌نویسی توصیفی
تغییرات به روایت تصویر: کتابخانه قدیم
محل جدید کتابخانه
|
|
 |
|
تــــــــازه هـــــــا
پیــــــوندهــــــــــا
